Szkliwo naszych zębów pełni wiele niezwykle istotnych funkcji. Przede wszystkim ma ono za zadanie chronić zęby przed bakteriami, ale również i przed nieprzyjemnymi doznaniami, które przez wielu określane są jako „nadwrażliwość”. To głównie charakterystyczny dyskomfort, pojawiający się w jamie ustnej po kontakcie z ciepłymi lub zimnymi posiłkami. Jednak demineralizacja szkliwa to znacznie szerszy problem, który nie tylko prowadzi do bolesnych dolegliwości, ale również naraża nas na znacznie szybszy rozwój próchnicy. Jak zapobiegać odwapnieniu i jak je leczyć, by nie dopuścić do stopniowego narastania dolegliwości?

Czym jest demineralizacja szkliwa i jak ją rozpoznać?

Szkliwo to zewnętrzna powłoka naszych zębów, która z reguły charakteryzuje się dużą twardością i odpornością na działanie czynników zewnętrznych. Pod nazwą „demineralizacja szkliwa” kryje się z kolei proces, sprowadzający się do obniżenia w szkliwie zawartości nieorganicznych substancji, w głównej mierze minerałów, takich jak wapń i fosforan.

Objawem postępującego procesu demineralizacji są białe plamy, pojawiające się na powierzchni zębów. To właśnie one powinny być sygnałem alarmowym do wizyty w gabinecie stomatologicznym, ale również do większego zainteresowania prawidłową higieną jamy ustnej i zmiany nawyków żywieniowych. Zlekceważenie pierwszych oznak narastającego problemu, doprowadzi do dalszych ubytków, których konsekwencją będzie nie tylko próchnica, ale nawet kruszenie się i pękanie zębów.

demineralizacja szkliwa leczenie

Co powoduje demineralizację zębów?

Demineralizacja zęba może mieć różne przyczyny, a u jej podstaw leży zarówno niewłaściwa higiena i nawyki żywieniowe, jak i problemy zdrowotne. Jak się bowiem okazuje, odwapnienie zęba pojawia się znacznie częściej u osób, borykających się niedoczynnością tarczycy i refluksem, ale również i z zaburzeniami odżywania, takimi jak bulimia czy anoreksja. Duże znaczenie w tym kontekście ma także częste stosowanie antybiotyków i zażywanie leków sterydowych.

Wśród najczęstszych przyczyn erozji szkliwa wymienia się jednak:

  • bakterie, które namnażają się w jamie ustnej,
  • niewłaściwą dietę – spożywanie nadmiernej ilości cukrów może prowadzić do próchnicy, uszkadzając jednocześnie strukturę szkliwa. Z kolei nadmierna obecność kwasów w jamie ustnej powoduje ich wnikanie w szkliwo i wypłukiwanie z niego cennych minerałów,
  • stosowanie na własną rękę produktów wybielających szkliwo,
  • nadmierne nagromadzenie płytki nazębnej oraz zaniedbania w leczeniu próchnicy,
  • niewłaściwa higiena jamy ustnej,
  • zbyt mało śliny, która oczyszcza zęby i neutralizuje działanie kwasów – taki stan może być spowodowany np. przyjmowanymi lekami.

Odwapnione szkliwo może być również objawem tzw. fluorozy. Pojawia się ona na skutek przyjmowania dużej dawki fluorków przez dzieci, które nie ukończyły jeszcze 7 roku życia.

odwapnione zęby

Dlaczego odwapnienie szkliwa jest takie groźne?

Odwapnione zęby to sygnał, wymagający natychmiastowej reakcji. Jak już zostało wspomniane, białe plamki na powierzchni zębów są problemem, który powinien jak najszybciej zobaczyć dentysta Zielona Góra lub inny zaufany stomatolog. Zaniedbania w tym zakresie są przyczyną wielu nieprzyjemnych dolegliwości. Odwapnienia sygnalizują jednocześnie początkowy rozwój procesu próchnicowego, który można zahamować, zanim osiągnie większe rozmiary.

Wśród konsekwencji procesu, jakim jest odwapnienie szkliwa, wymienia się m.in. zaburzenia pH w jamie ustnej, co z kolei tworzy idealne środowisko dla rozwoju bakterii. Postępujący proces demineralizacji w obrębie szkliwa może również prowadzić do szybkiego rozwoju próchnicy, a same zęby stają się podatne na działanie wysokich i niskich temperatur. Dalsze ubytki szkliwa powodują rosnącą nadwrażliwość, która z kolei znacząco obniża komfort codziennego funkcjonowania.

Ze sporym dyskomfortem wiąże się również szczotkowanie zębów. Demineralizacja szkliwa może prowadzić bowiem do schropowacenia ich powierzchni, a wśród objawów demineralizacji wymienia się również opuchliznę dziąseł, wynikającą z rozwoju infekcji.

demineralizacja szkliwa

Jak wygląda leczenie demineralizacji szkliwa?

Zarówno demineralizacja szkliwa u dziecka, jak i odwapnienie zębów u dorosłych, wymagają szybkiej konsultacji w gabinecie dentystycznym. Proces odbudowy szkliwa powinien być bowiem przeprowadzony pod ścisłą kontrolą zaufanego stomatologa, by zakończyły go satysfakcjonujące rezultaty.

Głównym celem remineralizacji szkliwa jest jego odbudowa, która ma za zadanie wykluczyć ryzyko nawarstwiania się problemów, związanych z ubytkami na powierzchni zębów.

W przypadku demineralizacji zębów niezwykle ważna będzie zmiana diety. Niezbędne jest bowiem jej wzbogacenie o produkty, zawierające w swoim składzie duże ilości minerałów, głównie wapnia i fosforu. Nie bez znaczenia pozostają tutaj także witaminy D i A, wpływające pozytywnie na przyswajalność składników mineralnych, a także żelazo. Do codziennego menu należy więc wprowadzić produkty zbożowe, wątróbkę, nabiał – w tym mleko, sery i jogurty, tłuste ryby, orzechy włoskie oraz warzywa, takie jak seler, brokuł, rzepa i soja.

Warto również dołożyć starań, by zwiększyć poziom higieny jamy ustnej, która – przeprowadzana nieprawidłowo – stanowi jedną z głównych przyczyn demineralizacji szkliwa zębów. Jeśli chodzi o proces, jakim jest demineralizacja szkliwa leczenie może być wspomagane również przez fluoryzację, sprowadzającą się do pokrycia powierzchownej warstwy szkliwa preparatami, zawierającymi w swoim składzie dużą dawkę fluoru.

demineralizacja zęba

Jak przeciwdziałać demineralizacji szkliwa – praktyczne porady

Szkliwo jest najtwardszą tkanką w organizmie. Jeśli jednak ulegnie osłabieniu, skutki tego procesu mogą być bardzo dotkliwe. Dlatego też należy wprowadzić odpowiednią profilaktykę, dzięki której leczenie zębów nie będzie konieczne, a tkanki zęba nie zostaną narażone na uszkodzenie. Wśród działań profilaktycznych najczęściej wymienia się:

  • dokładną higienę jamy ustnej, połączoną ze szczotkowaniem trudno dostępnych miejsc i stosowaniem nici dentystycznej,
  • unikanie spożywania słodkich przekąsek i gazowanych napojów, mogących sprzyjać powstawaniu kwaśnego środowiska w jamie ustnej.

Przy codziennej higienie warto sięgnąć po pasty, zawierające w swoim składzie składniki niezbędne do odbudowy szkliwa. Takie produkty zawierają fosfor i wapń, które mają dobry wpływ na szkliwo zębów. Dodatkową formą profilaktyki jest również, wspomniana już wcześniej, fluoryzacja. Taki zabieg może być przeprowadzony w gabinecie stomatologicznym, choć – za zgodą rodziców – poddawane mu są również dzieci w placówkach oświatowych.